प्रभावशाली प्रभा

 

२०५८  सालमा एस्एलसी दिएपछि प्रभा पौडेल रुपन्देहीको अमुवाबाट मावलीघर पर्वत गइन् । नतीजाको पर्खाइमा हात बाँधेर बसिनन् बरु थालिन् बाग्लुङ्गमा आधारभूत सिलाई  कटाइ तालिम लिन । सिकाई कटाइ तालिमले उनलाई सिर्जनशील बनायो । सामाजिक र आर्थिक पाटोसँग जोड्यो । जसरी जोड्छ सियो र धागोले काटेका र फाटेका लुगाहरु । 

आफ्नै पौरखमा आफै बाँच्नुपर्छ र आफ्नो जीवनको यात्रामा केही उन्नतिशील  र प्रगतिशील काम गर्नुपर्छ भन्ने उत्साह एवम् उत्प्रेरणाले यतिबेला रुपन्देहीको सिद्धार्थनगर नगरपालिका –९, को प्रभातपथमा प्रभा सिलाई केन्द्र खोलेकी छिन् । घरेलु तथा साना उद्योग कार्यालय,रुपन्देही र वाणिज्य कार्यालय,भैरहवामा २०७३ सालमा दर्ता गरी नियमित रुपमा सञ्चालन गर्दै आएकी छिन् । 

हुन त उनले भैरहवामा सिलाई केन्द्र खोल्नु अघि रुपन्देहीकै मुर्गिया,तामनगर र काठमाडौंमा समेत सञ्चालन गरेका अनुभवहरु छन् । २०६२ मा उनको विहे गुल्मीका लालमणि गौतमसँग भयो । विहेपछि पनि उनले आफ्नो सिलाई कटाई सम्बन्धी  ज्ञान,सीपलाई व्यवहारिक रुपमै प्रयोग गरी अर्थोपार्जनसँग जोडिन् । गरी खाने बाटो बनाइन् । जीवनको लयमा बगाइन् । 

उनकै मामाले टेलरिङ्ग काम गरेको देखेर आश्चर्य प्रकट गरेका थिए रे ! पढेलेखेकी भाञ्जीले अरु बाटो नै रोजेको भए नि हुन्थ्यो नि भनेर आफन्तीहरुसँग कुरा गर्दारहेछन् । यतिमात्र होइन आफ्नो पसलमा आउने केही कर्मचारीहरुलाई स्वागतका लागि दिएको चिया नपिउँदाको तीतो अनुभव प्रभासँग छ । हजुर त आर्यजातिको जस्तै देखिनु हुन्छ अनि फेरि किन सिलाई कटाइतिर ? कतै तपाइँको अन्तर्जातीय विहे भएको त होइन ?  धेरैले यस्तै प्रश्न सोधिरहँदा प्रभा भन्दैथिइन्–काम कसैको नीजि पेवा होइन । ज्ञान, सीप, क्षमता भए जुन काम जसले गरेपनि हुन्छ । हाम्रो समाज अझै् पूर्णरुपमा बदलिसकेको छैन । 

प्रभाले भैरहवाको प्रभातपथमा सिलाई कटाइ केन्द्र सञ्चालन गर्दै जाँदा विभिन्न खाले क्रिया प्रतिक्रिया पाउँछिन् । सकारात्मक कुराहरुले उनमा नयाँ हौशला र जाँगर थपिन्छन् भने नकारात्मक टिप्पणीहरुले कहिलेकाँही सोच्न बाध्य पार्छन् । उनको सिलाई केन्द्रमा दिदीबहिनीहरु सिलाई कटाई सम्बन्धी ज्ञान,सीप सिक्न आइरहन्छन् । न्यूनतम शुल्क लिएर उनले प्रारम्भिक कोर्ष सिकाउँछिन् । आजसम्म हिसावै गर्ने हो भने दुई सय बढी दिदीबहिनीहरुले तालिम लिएर कसैले टेलरिङ्ग सेन्टर खोलेका छन् भने केहीले घरमै सञ्चालन गरेर बसेका प्रभाले सुनाइन् । 

यतिबेला उनको सेन्टरमा तीनवटा सिलाइ मेसीन छन् । इन्टरलक मेसीन छ । आवश्यक अन्य सामग्रीहरु छन् । दुईजना बहिनीहरुलाई रोजगार दिएकी छिन् भने आफू स्वरोजगारी भएकी छिन् । प्रभाले ग्राहकका अर्डर अनुसारका कटिङ्ग गर्छिन् । नयाँनयाँ डिजाइन उनले युटूवहरु हेरेर सिकेकी हुन् । बहिनीहरुले सिलाउँछन् । खासगरी उनीहरुले पेटीकोट,ब्लाउज,कुर्थासुरुवाल,लेङ्गा,गाओन र वनपिस जस्तै लेडिस आइटम सिलाउँछन् । प्रभाले आफ्नो ज्ञान र सीपलाई तिर्खादै लगेकी छिन। उनले प्राविधिक सीप तथा व्यवसायिक तालिम परिषद् (सीटीइभीटी) बाट टेलरिङ्ग सम्बन्धी दुई तहको सीप  परीक्षण उत्तीर्ण गरेकी छिन् । सो प्रमाणले उनलाई थप उर्जा मिलेको छ । 

विहान १० बजेदेखि साँझसम्म आफ्नै काममा खटिरहने प्रभाको प्रभावकारी बोली र बजारीकरण गर्ने शैलीले जो कोही ग्राहकहरु एकपटक आएपछि पछिपछिसम्म नियमित ग्राहक हुन्छन् ।  त्यो उनको खुबी हो । कला हो । उनी प्रतिभाशाली छिन् । उद्यमशीलतामार्फत समाज परिवर्तन गर्न चाहन्छिन् । 

उनी भनिन्छन्–ग्राहकलाई दिइने सेवाबाट नै हामी सन्तुष्ट हुन्छौं । ग्राहकको सन्तुष्टि नै हाम्रो मुख्य उद्देश्य हो । ग्राहकको रोजाई र अनुरोधलाई हामीले क्यास गर्न सकेमा आफ्नो उद्यमलाई लामो समयसम्म टिकाउन सक्छौं होला । ग्राहकलाई दिइने सेवा र उनीहरुसँग गरिने व्यवहारलाई बढी ख्याल राख्दै आएका छौं ।  

प्रभाले शिक्षा संकायतर्फ कक्षा १२ सम्म अध्ययन गरिन् तर पूरा गर्न सकिनन् । घरव्यवहार,छोराहरुको स्याहार सुसारका कारणले । यतिबेला ठूलो छोरो आठमा र सानो छोरोले पाँच कक्षामा पढ्न थालेका छन् । आफूले पनि भानु माविमा कानून संकायतर्फ कक्षा ११ को अन्तिम परीक्षा दिइसकेकी छिन् । प्रभाले कानून पढेर सिक्ने र दिदीबहिनीहरुलाई न्याय सम्बन्धी कुराहरु सिकाउने रहर पालेकी रहेछिन् । 

सामाजिक न्यायका लागि  र राजनीतिक परिवर्तनका निम्ति अग्रसर प्रभाले जतिबेलासम्म महिलाहरुले आर्थिक सम्पन्नतासहितको अधिकार प्राप्त गर्दैनन् तबसम्म समृद्धिको सपना पूरा हुन नसक्ने बताउँदैथिइन् । त्यसका लागि आफू आफ्नो क्षेत्रबाट निरन्तर क्रियाशील रहेको बताइन् । 

आफ्नो उद्यममा अहिले बढी अस्वस्थ प्रतिस्पर्धा रहेको,सस्तो रेडीमेड लुगाहरुले बजार खाइदिएको र घरघरमै टेलरिङ्ग खुल्न थालेपछि केही समस्या थपिएको बताउने प्रभाले ग्राहकहरुलाई नयाँनयाँ डिजाइन दिने,सन्तुष्टि दिने,उनीहरुको समयलाई ख्याल गर्दिने र सक्षम प्रतिस्पर्धी बन्नका लागि आफ्नो ज्ञान र सीपको भण्डार बढाउन सकिने हो भने सिलाइ कटाई उद्यमलाई अघि बढाउँदै सयौं दिदीबहिनीहरुलाई रोजगारी दिन सकिने र आर्थिक समृद्धि सम्भव रहेको प्रभाले सुनाइन् । 

सिलाई कटाई तालिममा सहजीकरण गर्न धेरै ठाउँ पुगेकी छिन् । आफ्नै सिलाई केन्द्रमा समेत सिकारुहरु आउँछन् । सहजीकरण गरेवापत वार्षिक डेढ दुईलाख अर्थोपार्जन गर्छिन् । आफ्नो सिलाई केन्द्रबाट सबै खर्च कटाएर उनले वार्षिक तीन लाख बढी शुद्ध कमाउँछिन् । भैरहवाकै गोलीगठ टोलमा रहेको आफ्नै घरमा भव्य गार्मेन्ट उद्योग खोलेर  परदेशिएका श्रीमानलाई स्वदेशमै बसाल्ने र बेरोजगार दिदीबहिनीहरुलाई कामकाजी बनाउने योजना बुनेकी छिन् ।